Anne sütü, bebeğinizin yaşamının öncelikle ilk 6 ayı, sonrasında da takip eden aylar boyunca beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için ihtiyaç duyduğu her şeye sahiptir. Anne sütü yaşamlarının ilk yılı boyunca ana besin kaynağı olmaya devam eder. Katı gıdalara başlama, tüketime hazır olma belirtilerine bağlı olarak yaklaşık 6 aylıkken başlar; yine bu dönem boyunca katı gıdalar anne sütünü destekleyici ve tamamlayıcı olurlar.
Anne sütünün içeriği karmaşıktır, bileşimi ve enerji değeri aşağıdakilere bağlı olarak değişir:
- Emzirme aşaması (İlk günler, ilk haftalar gibi)
- Günün hangi zamanında olunduğu (Gece - Gündüz)
- Bebeğin emzirilme sıklığı
- Beslenmeden beslenmeye
- Ebeveynin beslenme durumu ve tükettiği besinler
Anne Sütü Bileşimi
- Kolostrum: kolostrum hamilelik sırasında üretilmeye başlar ve bebeğinizin doğduğunda tükettiği ilk süttür. Antikorlar, yararlı bakteriler ve oligosakkaritler (sindirimi kolay ve probiyotik oluşumunu sağlayan şekerler) sağlayan, bebeği hastalıklardan koruyan ve bağışıklık sistemini geliştiren besinler açısından zengindir. Kolostrumun hacmi ve su oranı az, konsantrasyonu yoğun ve sarı renklidir. Kolostrum protein açısından yüksek ve yağ açısından daha düşüktür. Olgun sütten 10 kat daha fazla beta karoten içerir.
*100 ml kolostrum yaklaşık olarak aşağıdaki besin içeriğine ve enerji değerlerine sahiptir:
- 3.7g protein
- 2.9g yağ
- 5.3g laktoz
- 58 kcal kalori veya enerji
- Geçiş Sütü: doğumdan sonraki 2-4 gün arasında başlayıp doğumdan sonraki ilk 2 hafta boyunca süt, kolostrumdan olgun süte geçmeye başlar. Hacim ve su içeriği artar. Hızlı büyüyen bebek için içeriğindeki yağ ve laktoz miktarı artar. Bu geçiş sütü, kolostrumdan daha fazla kaloriye sahiptir.
- Olgun Süt: Doğumdan 3-4 hafta sonra süt olgun süte geçtikten sonra, anne sütü bileşimindeki değişim hızı yavaşlar; anne sütü canlı bir organizma olduğu için insanlar arasında, beslenme sırasında ve emzirilen zamana göre farklılıklar bulunur. Sütün yağ içeriği artmaya devam eder ve sütün yağ asit profili annenin beslenmesinden etkilenir.
*100 ml Olgun sütün yaklaşık içeriği ve enerji değeri aşağıdaki gibidir:
- 0.9 g protein
- 3.5 g yağ
- 6.7 g glikoz - anne sütündeki ana karbonhidrat kaynağı
- 65-70 kcal
- Preterm Anne Sütü - Bebekler erken (premature) doğduğunda anne sütü protein, sodyum ve klorür bakımından daha yüksektir. Süt daha düşük miktarlarda laktoz içerir. Bir annenin, bebeğe memeden besleninceye kadar vermek için sütünü muhtemelen elle sağması veya pompalaması gerekecektir. Bazı durumlarda doğum kesinleştikten itibaren doğum öncesindeki birkaç saatte süt sağılmaya başlanabilir. Sütün günün her saatinde 2-3 saatte bir alınması, bebek için sütün yapılmaya devam edildiğinin sinyalini verecek ve bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılayacak yeterli bir sütün oluşmasına yardımcı olacaktır. Yapılan çalışmalara göre doğumdan sonraki ilk 1-2 saat içerinde anne sütünün sağılması durumunda, doğumdan sonraki 2 saaten fazla beklemeye gore süt miktarının ilk 1 haftada iki katına çıkacabileceğini göstermektedir ve bu farklılık en az 4 hafta kadar devam edebilmektedir.
Bebeklerin Yaşamın İlk Yılındaki Kalori İhtiyaçları
Bir bebeğin ihtiyacı olan kalori miktarı yaşına, kilosuna, boyuna ve cinsiyetine bağlıdır. Erkeklerin kızlara göre biraz daha yüksek kalori gereksinimleri vardır. Yaklaşık 6 aylıkken katı gıdalara geçilmesine rağmen, anne sütü yaşamın ilk yılı boyunca bebek için ana besin kaynağı olmaya devam eder, ve Dünya Sağlık Örgütüne göre bebekler en az 2 yaşına kadar anne sütüyle beslenmeye devam edilmelidir.
Erkek Bebekler:
- 1-3 ay : Günde 472-572 kalori
- 4-6 ay : Günde 548-645 kalori
- 7-9 ay : Günde 668-746 kalori
- 10-12 ay : Günde 793-844 kalori
Kız Bebekler:
- 1-3 ay : Günde 438-521 kalori
- 4-6 ay : Günde 508-593 kalori
- 7-9 ay : Günde 608-678 kalori
- 10-12 ay : Günde 717-768 kalori
Emzirilen Bebekler İçin Beklenen Kilo Alımı
- Bebekler doğumdan sonraki ilk birkaç gün içinde doğum ağırlıklarının ortalama %5-7'sini kaybederler.
- Doğum ağırlığının %10'una kadar kaybetmek normal sınırlar içinde kabul edilir.
- Bebeğin doğumdan 24 saat sonraki ağırlığı, gerçek doğum ağırlığının daha doğru bir ölçüsü olabilir.
- Bebekler doğumdan sonraki ilk 2 günde en fazla kilo kaybına uğrarlar.
- Bebeğiniz 2 haftalıkken doğum kilosunu geri kazanmalıdır.
- İlk 3 ay boyunca bebeğiniz günde yaklaşık 30 gram kazanacaktır.
- 4 aylıkken bebeğiniz doğum kilosunu ikiye katlayacaktır.
- 6 - 12 aylıktan itibaren bebeğiniz haftada yaklaşık 90 - 150 gram kazanacaktır.
- Bebeğiniz yaklaşık 1 yaşına geldiğinde doğum ağırlığını üç katına çıkaracaktır.
- Erkeklerin kilo artışı kızlara göre daha hızlıdır.
- Bebekler, yaşamın ilk ayında yaklaşık 2.5-3.5cm, ilk yılında yaklaşık 25 cm uzunluğunda büyürler.
Beslenme ve Anne Sütü
Anne sütünde farklılıklar olmasına rağmen, oldukça sabit kalır. Anne sütünün besinleri annenin tükettiği gıdalardan gelir. Annelerin diyetlerindeki kalorileri çok artırmaları gerekmese de, tükettikleri gıdaların besin yoğunluğunu artırmaya odaklanmaları gerekir. Annenin beslenmesini oluşturan yiyeceklerin anne sütünün bileşimi üzerinde belirgin bir etkisi yoktur, ancak sütünün kalitesi üzerinde etkisi bulunmaktadır.
Sebzelerden yapılan ev yapımı etsuyunu içmek, diyetinizdeki vitamin ve mineralleri artırabilir. Hazırladığınız bu sebzeli etsuyunu yemeklerinize ekleyerek, güveç ve çorbalar yapmak ve pilav yapmak için baz olarak kullanabilirsiniz.
Ceviz, avokado yağı, zeytinyağı, susam tohumu, susam yağı ve chia tohumu dahil olmak üzere diyetinize sağlıklı yağlar ekleyin. Bu besinler sütünüzün yağ asidi profilini değiştirerek sütünüzdeki yağların kalitesini iyileştirir.
Emzirme Döneminde Gıda Takviyeleri Nelerdir?
Bebeğinizi emzirdiğiniz süre boyunca doğum öncesi (prenatal) vitaminlerinizi almaya devam etmeniz önerilir. Prenatal vitaminler, hamilelik sırasında tükenmiş olabilecek vitamin ve mineral depolarının yenilenmesine yardımcı olur. Takviyeler, besin açısından zengin bir diyetin yerini almasa da, sizin ve bebeğinizin ihtiyaç duyduğu besin öğelerini aldığınızdan emin olmak için yardımcı olabilirler.
Galaktagoglar süt üretiminizi artırmanıza, besin değeri eklemenize ve sütünüzün kalitesini artırmanıza destek olabilirler.
Süt üretiminizi artırmaya destek olan milkin® emziren anneler için gıda takviyelerini ürün mağazamızdan kolaylıkla bulabilirsiniz.
Probiyotikler bağırsağınıza iyi bakteriler ekler ve sağlıklı gıdalardan oluşan diyetiniz bu bakterileri besleyerek onların çoğalmasına ve sizi sağlıklı tutmasına yardımcı olur. Lactobacillus fermentum suşu insan sütünde bulunur ve meme sağlığına katkıda bulunur. Sağlıklı emzirmeyi destekler ve göğüs ağrısı, rahatsızlık ve disbiyozisin (bağırsak mikrobiyota dengesinin bozulması) önlenmesine ve giderilmesine destek olur.