Bebeğin doğumundan itibaren daha fazla süt üretmeye, bu sütü olabildiğince sık şekilde bebeğe vermeye ve bu süt akışını düzenli hale getirmeye çalışılmaktadır. Bunun için de dengeli beslenmeye ek olarak süt artırıcı gıdalar ve otlardan faydalanılır. Bu gıdalar, yeni annenin genellikle birincil beslenme kaynağı olarak yemesi ve içmesi için sıvılar, çorbalar, yahniler, yulaf lapası ve et suları haline getirilir.
Sütünüzü artırmanın dışında tam tersini yapan yiyecekler ve otlar da bulunmaktadır. Anti-laktojenik ya da anti-galaktagog gıdalar süt üterimini önleyebilir ya da azaltabilir. Bir gıda olarak anti-galaktagog olarak isimlendirebilecek gıdaların içerikleri sebebiyle genel sağlığınız üzerinde olumlu etkileri olabilir, ancak konu bebeğinizin beslenmesi olduğunda bu tür gıdalardan kaçınmak bebeğiniz ve sizin için önemlidir.
Aşağıdaki gıdalar ve otlar çeşitli çalışmalarda süt üretimi ve akışı üzerindeki olumsuz etkileri sebebiyle anti-galaktagog olarak sınıflandırılmıştır:
Adaçayı: Yapılan çalışmalara1-4 göre adaçayı çayı içmek veya adaçayı karışımı kullanmak sütün azalmasına sebep olabilmektedir. Bazı bebekler, ebeveynleri adaçayı kullandığında bu durumdan yoğun şekilde etkilenirken, bazı bebekler bu durumdan etkilenmeyebilirler. Ancak risk almamak adına emzirme döneminde adaçayından uzak durmak gerekebilir.
Nane: Nane içindeki mentol süt tedariki üzerinde olumsuz etkiye sahiptir5, nanenin gıda olarak tüketiminden kaçınılması gerekmektedir. Ancak mentolün emziren anneler için yardımcı bir görevi bulunmaktadır; nanenin ağızdan kullanımı yerine yüzeysel olarak uygulandığında içerdiği mentol sebebiyle çatlamış meme uçlarının ağrısını azaltmaya yardımcı olmaktadır.
Maydanoz ve Kişniş: Bu yeşil otlar vitamin ve minerallerle doludur ve süt miktarınızda düşüş fark etmezseniz besin takviyesi olarak küçük miktarlarda yenebilir. Özellikle detoks içeceği olarak tüketilen maydanoz suyundan kaçınmanız faydalı olabilir, maydonuzun süt miktarını düşürücü etkisi bazı çalışmalarda belirtilmiştir6-8.
Biberiye: Diğer bazı bitkiler gibi biberiye de emzirme için çok düşük riskle güvenli kabul edilir, ancak bazı insanlar buna duyarlıdır. Akşam yemeğinde biberiye ile tatlandırılmış bir yemek yerseniz sizin için sorun olmayabilir, ancak günlerce yerseniz, süt üretimini olumsuz etkilemeye başladığını fark edebilirsiniz.
Yasemin: Meme/göğüse masaj yaparak yağın kullanılması süt üretimini azaltır. Yasemin çiçeklerinin prolaktin seviyelerini düşürdüğü gösterilmiştir9.
Vücut Dokularını Sıkılaştıran Yiyecekler: İçeriğindeki tanin sebebiyle ekşi olan, yediğinizde dudaklarınızı büzmenize neden olan, çok fazla C vitamini içeren yiyecekler süt üretimini azaltabilir. Sıkılaştırıcı gıdalar dokuyu daraltabilir ve kanın göğüse dolaşımını azaltabilir ve bu da süt tedarikinin azalmasına neden olabilir. Bu yiyeceklere örnek olarak yeşil çay, hurma, üzüm, nar, portakal verilebilir.
Alkol: Alkol tüketimi oksitosin seviyesini düşürdüğü10 için memelerden süt atma refleksini veya sütün boşalmasını engeller. Süt üretiminizde sorun olmasa da süt çıkışı sağlanmadığı için bebeğinizin yeterli miktarda beslenmesi tehlikeye girer.
Şeker: Çok fazla şeker insülinde artışa neden olabilir. Fazla şeker kan dolaşımınızda kalır ve kan şekerini yükseltir. Yüksek kan şekeri seviyeleri veya yüksek ve düşük kan şekerlerinin hızlı değişimi, düşük süt tedarikine neden olabilir, daha ciddi tiroid sorunlarına ve tip 2 diyabete yol açabilir11.
Kafein: Çok miktarda kahve, siyah çay, yeşil çay ve çikolata da bebeğinizin daha huysuzlaşmasına ve daha sık ağlamasına neden olabilir. Kafein bir uyarıcıdır ve aslında daha az değil, daha fazla stres hissetmenize yol açabilir. Öğleden sonra bir enerji artışı için kafein kullanmak yerine, daha fazla oksijen akışı sağlamak ve tazelenmiş hissetmek için bazı nefes egzersizleri deneyin.
Bazı Durumlarda Anti-Galaktagogların Kullanımı Yardımcı Olabilir
- Anne sütünün çok fazla olması durumunda süt üretimi ve akışını dengelemek için,
- Ani sütten kesme eylemi için anti-galaktagoglardan destek alınabilir.
Süt üretimini etkileyen birçok faktör vardır. Bizler karmaşık varlıklarız ve bağırsak sağlığımız, hormon dengemiz ve bunların bebeklerimiz için yeterli süt üretme yeteneğimizi nasıl etkilediği de dahil olmak üzere tüm vücudu düşünmeliyiz. Bir yiyecek veya bitkinin bileşimi ve vücudumuzla nasıl etkileşime girdiği, arzı artırmaya veya arzı azaltmaya yardımcı olup olmayacağını belirlememize yardımcı olur. Yukarıda listelenenler de dahil olmak üzere şifalı bitkiler birçok vitamin ve mineral içerir ve küçük miktarlarda sağlığınız ve süt tedarikiniz için faydalı olabilir.
Her birey birbirinden farklıdır ve bir kişi için süt üretimini azaltan şey, başka biri üzerinde aynı etkiyi yaratmayabilir. Çoğu insan için az miktarda anti-galaktagog bitkisi veya yiyecek tüketmek süt tedarikinizi bozmaz. Süt üretiminde sorun yaşıyorsanız, anti-galaktagoglara karşı daha duyarlı olduğunuzu dikkate alarak kullanımından kaçınmanızı ve süt artışını destekleyen milkin® ürünlerini tavsiye ederiz.
1-Yarnell E. Botanical medicine in pregnancy and lactation. Altern Complement Ther. 1997;3(April):93–100.
2-Scott CR, Jacobson H. A selection of international nutritional and herbal remedies for breastfeeding concerns. Midwifery Today Int Midwife. 2005;75:38–9.
3-Amir LH, Pirotta MV, Raval M. Breastfeeding - Evidence based guidelines for the use of medicines. Aust Fam Physician. 2011;40:684–90.
4-Eglash A. Treatment of maternal hypergalactia. Breastfeed Med. 2014;9:423–5.
5-Suzuki N, Tsugami Y, Wakasa H, Suzuki T, Nishimura T, Kobayashi K. Menthol from Mentha piperita Suppresses the Milk Production of Lactating Mammary Epithelial Cells In Vivo and In Vitro. Mol Nutr Food Res. 2020 Nov 14:e2000853. doi: 10.1002/mnfr.202000853. Epub ahead of print. PMID: 33188562.
6-Petrie KA, Peck MR. Alternative medicine in maternity care. Prim Care. 2000;27:117–36.
7-Larimore WL, Petrie KA. Drug use during pregnancy and lactation. Prim Care. 2000;27:35–53.
8-Eglash A. Treatment of maternal hypergalactia. Breastfeed Med. 2014;9:423–5.
9-Finny P, Stephen C, Jacob R, Tharyan P, Seshadri MS. Jasmine flower extract lowers prolactin. Trop Doct. 2015 Apr;45(2):118-22. doi: 10.1177/0049475514560212. Epub 2014 Dec 11. PMID: 25505191.
10-Mennella, J. A., Pepino, M. Y., & Teff, K. L. (2005). Acute alcohol consumption disrupts the hormonal milieu of lactating women. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism 90(4) pp. 1979-1985. doi: 10.1210/jc.2004-1593.
11-Paige K Berger, Jasmine F Plows, Roshonda B Jones, Tanya L Alderete, Claudia Rios, Trevor A Pickering, David A Fields, Lars Bode, Bradley S Peterson, Michael I Goran, Associations of maternal fructose and sugar-sweetened beverage and juice intake during lactation with infant neurodevelopmental outcomes at 24 months, The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 112, Issue 6, December 2020, Pages 1516–1522